1 grudnia Światowy Dzień AIDS. Czy szczepionka na HIV jest na horyzoncie?
1 grudnia przypada Światowy Dzień AIDS. To dobra okazja, by przyjrzeć się, jak wyglądają prace nad szczepionką przeciwko temu wirusowi.
HIV atakuje układ odpornościowy organizmu i jeśli nie przyjmuje się leków, może prowadzić do AIDS. Istniejące lekarstwa uniemożliwiające namnażanie się wirusa i wystąpienie choroby, ale pacjent pozostaje nosicielem do końca życia. Dodatkowo leki te mogą dawać liczne efekty uboczne. Nie znaleziono dotąd skutecznej metody wyleczenia AIDS, dlatego szczepionka na HIV pozostaje głównym przedmiotem zainteresowania wielu badaczy.
Pierwsze badania nad szczepionką przeciwko HIV rozpoczęły się w Ugandzie w 1999 r. Niestety, mimo że od tamtego momentu minęły ponad 23 lata, nie stworzono skutecznej szczepionki. Część z nich dotarła do późnych faz badań klinicznych, naukowcy uznali jednak, że ich skuteczność jest zbyt niska, by móc je zrejestrować jako skuteczny środek. Wirusy mRNA, do których zalicza się HIV (tak jak SARS-CoV-2), są wyjątkowo trudnym przeciwnikiem.
Naukowcy nie ustają jednak w wysiłkach, by pokonać HIV. Co ciekawe, epidemia COVID-19 pozwoliła na przyspieszanie prac nad szczepionką mRNA przeciwko HIV. Tego typu szczepionka stworzona przez firmę Moderna jest obecnie we wczesnej fazie badań klinicznych. Wyniki jej skuteczności poznamy najwcześniej za rok lub dwa lata. W podobnym czasie powinny zostać opublikowane wyniki badań tradycyjnej szczepionki białkowej opracowanej przez firmę Jansen.
Biorąc pod uwagę sposób rozprzestrzeniania się wirusa HIV, po powstaniu skutecznej szczepionki będziemy mieli szansę wyeradykować (wyeliminować) go z powierzchni Ziemi – podobnie jak wirusa ospy czarnej.
Bibliografia:
- https://www.iavi.org/news-resources/press-releases/2022/iavi-and-moderna-launch-first-in-africa-clinical-trial-of-mrna-hiv-vaccine-development-program
- https://www.mosaicostudy.com/pl/about
Autor: Piotr Szłapla- starszy specjalista ds. badań klinicznych