Pacjenci w badaniach

Choroby cywilizacyjne to choroby występujące powszechnie, które spowodowane są przez rozwój cywilizacji. Na choroby cywilizacyjne wpływa między innymi: brak aktywności fizycznej, używki, stres czy zanieczyszczenie środowiska.

Do chorób cywilizacyjnych należą m.in:

• Cukrzyca,
• Otyłość,
• nabyte choroby sercowo-naczyniowe,
• zaburzenia psychiczne – np. zaburzenia lękowe.

Cukrzyca to grupa chorób metabolicznych, których wspólną cechą jest hiperglikemia, czyli podwyższony poziom cukru we krwi. Powody podwyższonych glikemii, ich zakres oraz sposób leczenia mogą być różne, w zależności od typu cukrzycy. Wyróżniamy: cukrzycę typu 1, cukrzycę ciężarnych, cukrzyce typu LADA i MODY oraz  cukrzycę typu 2.

Cukrzyca typu 1 – dawniej nazywana insulinozależną, to choroba autoimmunologiczna. Rozwija się ona w wyniku błędu układu odpornościowego, który z niewiadomych powodów niszczy zdrowe komórki trzustki produkujące insulinę. W wyniku tej autoagresji dochodzi do znacznych deficytów bądź zupełnego braku insuliny w organizmie. Insulina natomiast jest hormonem niezbędnym do procesów metabolicznych. Osoby chorujące na cukrzycę typu 1 muszą przyjmować insulinę z zewnątrz. Pacjenci muszą regularnie monitorować poziom cukru we krwi i na jego podstawie dostosowywać dawki insuliny, dietę oraz plan aktywności fizycznej.

Cukrzyca ciążowa – ten typ cukrzycy objawia się zaburzeniami tolerancji glukozy, które po raz pierwszy pojawiły się w okresie ciąży. Podwyższony poziom cukru we krwi u ciężarnych powodowany jest zmianami hormonalnymi wynikającymi z rozwoju dziecka w łonie matki.

Cukrzyca typu LADA to cukrzyca o podłożu autoimmunologicznym, która dotyka głównie osoby dorosłe (najczęściej między 40. a 50. r. ż.). Jest zbliżona do cukrzycy typu 1, ponieważ w tym przypadku także zachodzi proces immunologiczny niszczenia komórek beta trzustki. Jednak jest on znacznie wolniejszy niż w przypadku cukrzycy typu 1. Chorzy muszą być leczeni insuliną, jednak przyjmowane przez nich dawki leku są niewielkie, mniejsze są także wahania glikemii.

Cukrzyca typu MODY uwarunkowana jest genetycznie i dotyka przede wszystkim osoby młodsze (15-35 lat), bez nadwagi i otyłości. MODY w swoim przebiegu przypomina cukrzycę typu 2, z różnicą, że dotyka osoby młodsze z prawidłową masą ciała. Zwykle leczona jest lekami doustnymi, w rzadkich przypadkach wymaga terapii insuliną.

Na szczególną uwagę zasługuje cukrzyca typu 2, która jest schorzeniem coraz częściej dotykającym współczesne społeczeństwa w wyniku rosnącej epidemii nadwagi i otyłości, spowodowanej niezdrowym stylem życia. Choroba ta często występuje u osób z nadmierną masą ciała, prowadzących mało aktywny tryb życia, których dieta jest bogata w cukry proste i żywność wysoko przetworzoną.

Trzustka osób z cukrzycą typu 2 w momencie diagnozy zwykle wydziela insulinę, ale albo jest jej zbyt mało, by mogła utrzymać właściwy poziom cukru we krwi, albo też insulina nie działa efektywnie z powodu zjawiska zwanego insulinoopornością. Cukrzyca typu 2 najczęściej diagnozowana jest przy umiarkowanie podwyższonym poziomie cukru, często wykrywana jest przypadkiem, przy okazji badań przesiewowych.

Leczenie cukrzycy typu 2 zwykle polega na przyjmowaniu leków doustnych, które zmniejszają insulinooporność i zwiększają skuteczność działania własnej insuliny. Cukrzyca typu 2. to najczęściej występująca postać tej choroby, szacuje się, że dotyczy około 80 proc. chorych
Jednym z projektów finansowanych przez Agencję Badań Medycznych jest projekt nr 2022/ABM/04/00004 pn. Opracowanie nowego produktu leczniczego Produkt leczniczy złożonego do stosowania w terapii cukrzycy typu 2 realizowany przez Przedsiębiorstwo Farmaceutyczne Lek- Am Sp. z o.o.

Głównym celem Projektu jest przeprowadzenie prac badawczo-rozwojowych ukierunkowanych na opracowanie i wprowadzenie do obrotu innowacyjnego produktu leczniczego złożonego do stosowania w terapii cukrzycy typu 2, wraz z technologią jego wytwarzania. Opracowany produkt leczniczy przyjmie postać tabletki o przedłużonym uwalnianiu metforminy oraz szybkim uwalnianiu empagliflozyny i linagliptyny. Opracowany w wyniku realizacji projektu lek stanowić będzie nowy na polskim i europejskim rynku produkt leczniczy Produkt leczniczy złożony, zawierający połączenie empagliflozyny w dawce 10 mg lub 25 mg, linagliptyny w dawce 5 mg oraz metforminy w dawce 1000 mg. Takie połączenie substancji czynnych jest obecnie dopuszczone do obrotu jedynie na rynku amerykańskim – lek pn. Trijardy XR.

W projekcie zaplanowano włączenie 36 ochotników do głównego badania biorównoważności w warunkach na czczo oraz 18 ochotników w warunkach po posiłku dla dawki 1000/25/5 mg. Natomiast dla dawki niższej tj. 1000/10/5 zaplanowano 36 ochotników w badaniu w warunkach na czczo. Zakładane jest włączenie homogenicznej grupy uczestników, kwalifikowanych na podstawie oceny spełnienia kryteriów kwalifikacji.

Źródła:

• https://diabetyk24.pl/blog-section/o-cukrzycy/cukrzyca-przyczyny-objawy-leczenie-czym-roznia-sie-poszczegolne-typy-cukrzycy
• https://pacjent.gov.pl/zapobiegaj/choroby-cywilizacyjne
• https://diabetyk.org.pl/typy-cukrzycy/#:~:text=Cukrzyca%20typu%202%20%E2%80%93%20choroba%20cywilizacyjna&text=Trzustka%20os%C3%B3b%20z%20cukrzyc%C4%85%20typu,z%20powodu%20zjawiska%20zwanego%20insulinooporno%C5%9Bci%C4%85.

Autorka: Wiktoria Miśkiewicz