XXII Światowy Dzień Walki z Rakiem 2022
Nowotwory złośliwe są znaczącym i narastającym problemem zdrowotnym, społecznym i ekonomicznym, stanowiąc jedną z głównych przyczyn zgonów w populacji Polski – w 2020 r. 21 % wszystkich zgonów stanowiły zgony z powodu choroby nowotworowej.
Dzisiaj tj. 4 lutego, obchodzimy XXII Światowy Dzień Walki z Rakiem (ang. World Cancer Day), który został ustanowiony w 2000 roku podczas Światowego Szczytu Walki z Rakiem w Paryżu. Głównym celem tego wydarzenia jest zwrócenie uwagi społeczeństwa na profilaktykę nowotworową, która jest najważniejszym elementem szybkiego i skutecznego leczenia, ale także pozwala na uniknięcie radykalnych zabiegów.
W dniu tym, należy również podkreślić istotę prowadzenia onkologicznych badań klinicznych, które umożliwiają dostęp do przełomowych i innowacyjnych terapii. Nowe ścieżki terapeutyczne są źródłem nadziei i szansy dla tych pacjentów, którym medycyna na danym etapie rozwoju choroby nie jest już w stanie pomóc. Ponadto, nowe leki oprócz swojej wysokiej skuteczności często charakteryzują się lepszym profilem bezpieczeństwa a różnica pomiędzy korzyścią a ryzykiem jest znacząco większa niż w obecnej praktyce klinicznej (np. negatywne efekty chemioterapii).
Odkrycie nowego leku onkologicznego nie jest łatwe, organizacje i firmy farmaceutyczne badają corocznie na hodowlach komórkowych do kilkudziesięciu tysięcy związków chemicznych mających potencjalne działanie przeciwnowotworowe. Tylko kilka z nich trafia do badań przedklinicznych, po których wybrana zostaje jedna lub dwie cząsteczki, które wejdą w etap badań klinicznych.
Agencja Badań Medycznych mając na uwadze powyższe potrzeby, pod koniec 2021 r. ogłosiła konkurs przeznaczony dla ośrodków onkologicznych w Polsce, którego celem jest utworzenie i rozwinięcie Onkologicznych Centrów Wsparcia Badań Klinicznych. W ramach konkursu wyłoniono 7 ośrodków, które otrzymają dofinansowanie na łączną kwotę 47 mln zł i dołączą do pozostałych Centrów Wsparcia Badań Klinicznych działających w Polskiej Sieci Badań Klinicznych. Placówki będą funkcjonować jako centra usług wspólnych, zapewniające kompleksowe i systemowe wsparcie realizacji badań zarówno komercyjnych jak i niekomercyjnych. Przekazane środki zapewnią dobrze wykwalifikowaną i na bieżąco szkoloną kadrę, nowoczesną infrastrukturę oraz systemy teleinformatyczne ułatwiające prace oraz gwarantujące bezpieczeństwo i poprawność zbieranych danych.
Oprócz rozwoju Polskiej Sieci Badań Klinicznych, ABM ogłasza cykliczne konkursy na niekomercyjne badania kliniczne, których celem jest opracowanie nowych procedur diagnostycznych i terapeutycznych. W ciągu trzech lat Agencja dofinansowała 25 projektów w obszarze onkologii na łączną kwotę sięgającą 280 mln zł.
Stworzenie OnkoCWBK oraz dofinansowywanie niekomercyjnych badań klinicznych, przyczyni się nie tylko do poprawy skuteczności leczenia pacjentów z chorobami onkologicznymi i ich dostępu do innowacyjnych i niefinansowanych terapii, ale zwiększy również udział polskich naukowców w rozwoju nauk medycznych oraz pozwoli zaspokoić potrzeby zdrowotne społeczeństwa i zlikwidować bariery obecnie występujące w systemie opieki onkologicznej.
W tym ważnym dniu zachęcamy wszystkich do wykonywania badań profilaktycznych!
Bibliografia:
- Główny Urząd Statystyczny (GUS) Umieralność i zgony według przyczyn w 2020 roku;
- Portal onkologiczny ZwronikRaka.pl – badania kliniczne Badanie kliniczne leków na raka, poradnik
Autor: Ewa Kowalczyk - młodszy specjalista ds. badań klinicznych w ABM