Zastosowanie metforminy może pomóc zachować płodność u kobiet leczonych I131 z powodu raka brodawkowatego tarczycy
Rak tarczycy jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym gruczołów wydzielania wewnętrznego. Według statystyk, ten typ raka dotyka częściej kobiet niż mężczyzn, w przybliżonym stosunku 3:1. Rak tarczycy może wystąpić w każdej grupie wiekowej, ale najczęściej pojawia się u dorosłych w wieku od 45 do 54 lat, ze średnim wiekiem 50 lat w chwili rozpoznania.
Wyróżnia się kilka rodzajów raka tarczycy:
- zróżnicowany (rak brodawkowaty tarczycy (RBT) oraz rak pęcherzykowy),
- niskozróżnicowany,
- anaplastyczny.
Rak brodawkowaty tarczycy jest najczęściej diagnozowanym typem raka tego gruczołu, jednocześnie charakteryzując się bardzo dobrym rokowaniem.
Opis projektu:
Leczenie raka tarczycy najczęściej obejmuje całkowite lub częściowe usunięcie gruczołu tarczowego. Dodatkowo stosowana jest terapia jodem promieniotwórczym (131I), dzięki której możliwe jest zniszczenie tkanki pozostałej po operacji oraz komórek nowotworowych w węzłach chłonnych i innych narządach.
Istnieją doniesienia wskazujące, że terapia I131 u kobiet, w wieku prokreacyjnym, z rakiem tarczycy, obniża płodność pogarszając funkcję jajników oraz zmniejszając rezerwę jajnikową, czyli ilość pęcherzyków jajnikowych, które mogą się przekształcić w zdolne do zapłodnienia komórki jajowe. Najnowsze dane wskazują, że terapia I131 pacjentek z rakiem tarczycy wiąże się z obniżeniem stężenia hormonu anty – Mullerowskiego (anti-Müllerian hormone, AMH) w surowicy, który jest jednym z biomarkerów rezerwy jajnikowej.
Cel projektu i badana populacja
Celem projektu jest ocena wpływu leczenia metforminą, powszechnie stosowanym lekiem przeciwcukrzycowym, który według doniesień, może poprawiać potencjał rozrodczy jajników, u pacjentek z RBT, poddawanych terapii I131.
Do badania zostanie włączonych 140 kobiet w wieku od 18 do 45 roku życia, które zostaną poddane operacji usunięcia tarczycy z powodu RBT i jednocześnie będą zakwalifikowane do leczenia uzupełniającego I131. Dodatkową grupę 20 kobiet, będą stanowiły pacjentki, po leczeniu operacyjnym z powodu RBT, które ze względu na niskie ryzyko wznowy, nie będą poddane terapii I131.
Uzyskane wyniki badania pozwolą uzyskać odpowiedź na pytanie czy zastosowanie metforminy wiąże się z zachowaniem rezerwy jajnikowej u kobiet z rakiem tarczycy poddanych terapii I131. Co więcej, możliwa będzie optymalizacja leczenia pacjentek poddanych terapii I131 połączona z zachowaniem płodności.
Badanie finansowane ze środków budżetu państwa od Agencji Badań Medycznych, wyłonione w ramach konkursu na działalność badawczo-rozwojową w zakresie niekomercyjnych badań klinicznych.
Tytuł Projektu: „Ocena wpływu metforminy na płodność pacjentek leczonych I131 z powodu raka brodawkowatego tarczycy”
Realizacja: Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
Nr Projektu: 2020/ABM/01/00100
Autor: Anna Stępniewska- specjalista ds. badań klinicznych