Tadzik edukuje: Niekomercyjne badania kliniczne w pediatrii

Witajcie, to ja Tadzik – Wasz Ambasador Badań Klinicznych. Dzisiaj chcę przybliżyć Wam temat niekomercyjnych badań klinicznych w pediatrii. Z tego artykułu dowiecie się m.in.:
- Co to są niekomercyjne badania kliniczne?
- Jakie są różnice między komercyjnymi a niekomercyjnymi badaniami klinicznymi
- Jaka jest dostępność niekomercyjnych pediatrycznych badań klinicznych prowadzonych w Polsce?
Badanie skuteczności i bezpieczeństwa badanych produktów leczniczych w populacji pediatrycznej jest jedynym sposobem, aby zapewnić dzieciom odpowiedni dostęp do nowych oraz już istniejących metod leczenia. Szacuje się, że zaledwie 6% leków może być stosowanych u nieletnich zgodnie ze schematami leczenia opracowanymi dla dorosłych. Dawkowanie pozostałych produktów leczniczych Produkt leczniczy musi być ustalone zgodnie ze szlakami metabolicznymi, profilem farmakokinetycznym i farmakodynamicznym, które są charakterystyczne dla danego wieku. W tym celu przeprowadza się zarówno komercyjne jak i niekomercyjne badania kliniczne.
Zgodnie z definicją, te pierwsze prowadzone są z udziałem ludzi w celu sprawdzenia skuteczności i bezpieczeństwa badanego produktu leczniczego Produkt leczniczy zanim zostanie on wprowadzony do obrotu. Większość z nich jest inicjowana i finansowana przez firmy farmaceutyczne lub biotechnologiczne. Natomiast podczas niekomercyjnych badań klinicznych głównie poszukuje się nowych zastosowań już zarejestrowanych produktów leczniczych m.in. w innych schematach dawkowania, populacjach lub jednostkach chorobowych, a także w skojarzonych standardach leczenia. W przeciwieństwie do komercyjnych badań klinicznych, głównymi inicjatorami niekomercyjnych badań klinicznych są lekarze – badacze, będący pracownikami uczelni wyższych, a nie sektor farmaceutyczny lub biotechnologiczny, choć nie jest wykluczone ich wsparcie.
Ze względu na specyfikę niekomercyjnych badań klinicznych, fundusze na ich realizację mogą być pozyskiwane w ramach konkursów ogłaszanych przez instytucje finansujące. W Polsce przede wszystkim są nimi: Agencja Badań Medycznych (ABM), Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR), a także fundusze europejskie, organizacje pozarządowe, fundacje oraz uczelnie i instytuty badawcze. Pediatryczne niekomercyjne badania kliniczne stanowią niewielki odsetek badań prowadzonych zarówno w Polsce jak i na świecie. Obecnie ABM finansuje trzy pediatryczne niekomercyjne badania kliniczne.
Referencje::
- Bavdekar S. B. 2013. Pediatric clinical trials. Perspectives in clinical research, 4(1), 89-99.
- Ronowicz J. 2019. Specyfika niekomercyjnych badań klinicznych z udziałem uczelni medycznych. Farmacja Polska, 75 (10): 584–588.
- Raciborska A., Pruban J., Maleszewska K. Specyfika niekomercyjnych badań klinicznych w pediatrii – podejście do pacjenta pediatrycznego https://imid.med.pl/pl/dzialalnosc-kliniczna/dzialkliniczna/kliniki/klinika-onkologii-i-chirurgii-onkologicznej/specyfika-niekomercyjnych-badan-klinicznych-w-pediatrii-podejscie-do-pacjenta-pediatrycznego [dostęp: 28.03.2025 r., g. 11:20]
Autorka: dr Daria Urbańska