Plan reformy europejskiego prawa farmaceutycznego w celu większej dostępności i optymalizacji cen leków
Obecna sytuacja polityczno-gospodarcza na świecie spowodowała, że w wielu państwach zabrakło leków dotychczas powszechnie dostępnych w aptekach, zarówno leków oryginalnych, jak i zamienników. Odczuwalny jest przede wszystkim brak antybiotyków szczególnie stosowanych u dzieci, leków neurologicznych, diabetologicznych, leków na przeziębienie i grypę. Dodatkowo rosnąca inflacja spowodowała wzrost cen, ponieważ zwiększyły się koszty wytwarzania leków, co odczuwają pacjenci. Koszty wytwarzania produktów leczniczych Produkt leczniczy wzrosły na przestrzeni ostatnich 4 lat o 28%.
Zgodnie z Obwieszczeniem Ministra Zdrowia z 28 grudnia 2022 r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych Wyrób medyczny zagrożonych brakiem dostępności na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, na dzień 5.01.2023 r. na listę wprowadzono aż 216 różnych produktów leczniczych.
W związku z tą sytuacją Komisja Europejska przedstawiła plan reformy europejskiego prawa farmaceutycznego mający na celu zwiększenie dostępności leków na terenie Unii Europejskiej (UE) i optymalizację cen by były one przystępne dla pacjentów. Oprócz tego nowelizacja ma wspierać innowacyjność przemysłu farmaceutycznego w UE oraz zwiększyć jego konkurencyjność i atrakcyjność w znaczeniu międzynarodowym. Dodatkowo, wszystkie zmiany mają być wprowadzone z uwzględnieniem wyższych norm środowiskowych. W ramach wspominanej reformy Komisja proponuje również zintensyfikowanie działań mających na celu przeciwdziałanie oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe.
Dzięki nowelizacji europejskiego prawa farmaceutycznego powstanie jednolity rynek leków zapewniający wszystkim pacjentom w UE sprawiedliwy dostęp do bezpiecznych, skutecznych i przystępnych celowo leków, skrócenie czasu wydawania pozwoleń na wprowadzenie na rynek leków tak, aby szybciej trafiały one do pacjentów poprzez skuteczne i uproszczone procesy regulacyjne i administracyjne. Planowane stworzenie dobrych i sprzyjających innowacjom warunków prowadzenia badań nad nowymi lekami wpłynie na rozwój i produkcję leków w Europie. Reforma wprowadza także nowe wymogi dotyczące monitorowania niedoborów leków przez organy krajowe i Europejską Agencję leków (ang. EMA). Planowane zmiany zakładają również lepsze egzekwowanie obecnych wymogów środowiskowych, co ma ograniczyć potencjalne negatywne skutki produkcji leków dla środowiska i zdrowia publicznego.
Szczegółowe informacje dostępne pod linkami:
- https://health.ec.europa.eu/medicinal-products/pharmaceutical-strategy-europe_pl [12.05.2023]
- https://pulsmedycyny.pl/producenci-lekow-ostrzegaja-rosnie-ryzyko-brakow-w-aptekach-1176925 [dostęp 09.05.2023]
- https://pulsmedycyny.pl/jakich-lekow-obecnie-najczesciej-brakuje-w-aptekach-1178224 [dostęp 11.05.2023]
- https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-apteki-braki-lekow-mz-odpowiedz [dostęp 10.05.2023]
Autor: dr Magdalena Jabłońska
(data opracowania artykułu 22.04.2023 r.)