Pilotażowy Plan Eliminacji HCV w Polsce (Eliminate – HCV)
HCV (ang. Hepatitis C virus) jest wirusem wywołującym wirusowe zapalenie wątroby typu C (WZW C). Obecnie wg danych prezesa Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych około 140 000 Polaków jest zakażonych HCV, jednak zdecydowana większość około 80 % nie jest tego świadoma, ponieważ często zakażenie przebiega bezobjawowo bądź też objawy są niespecyficzne, np. grypopodobne. Wśród zakażonych większą część stanowią osoby w wieku produkcyjnym 30 – 50 lat. Krajowy konsultant w dziedzinie transplantologii wskazuje, że zakażenie HCV odpowiada za 90 % przypadków pierwotnych nowotworów wątroby i może stanowić także przyczynę chorób autoimmunologicznych. W związku z powikłaniami WZW C, w Polsce umiera rocznie 2 – 3 tysiące pacjentów, a leczenie raka i marskości wątroby jest bardzo kosztowne.
Dzięki wieloletnim badaniom w kierunku poszukiwania leku eliminującego wirusa HCV i badaniom klinicznym nowoczesnych i efektywnych terapii przeciwwirusowych, zakażenie jest obecnie w pełni wyleczalne, a leczenie skuteczne i bezpieczne. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zakłada zmniejszenie liczby nowych zakażeń wirusowym zapaleniem wątroby o 90% i liczby zgonów o 65 % w latach 2016-2030. Eksperci obliczyli, że aby osiągnąć ten cel w Polsce, rocznie należy testować 3 mln pacjentów i leczyć około 13 – 15 000 zakażonych, a obecnie w placówkach POZ rocznie testowanych jest tylko około 83 000 pacjentów. Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych złożyło do Narodowego Funduszu Zdrowia projekt programu badań przesiewowych w kierunku HCV, jednak dotychczas nie został on jeszcze wdrożony.
W związku z powyższym 5 kwietnia 2024 roku zainaugurowany został Pilotaż Planu Eliminacji HCV (ELIMINATE-HCV). Projekt ma na celu poprawę poziomu wykrywalności zakażeń wirusem HCV oraz wprowadzenie skutecznych rozwiązań organizacyjnych w obszarze diagnostyki i leczenia WZW C. Projekt realizowany jest przez Instytut Rozwoju Spraw Społecznych, w partnerstwie z firmami AbbVie i Abbott, w ramach Warsaw Health Innovation Hub – platformy współpracy podmiotów gospodarczych, publicznych i naukowych, będącej częścią Agencji Badań Medycznych, we współpracy z Centrum Medycznym Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego oraz Wielospecjalistycznym Szpitalem Miejskim im. Józefa Strusia w Poznaniu. W ramach pilotażu, w ciągu 3 miesięcy przebadanych w kierunku zakażenia wirusem HCV zostanie 25 000 pacjentów. Osoby z wynikiem pozytywnym zostaną poinformowane, gdzie mogą podjąć skuteczną terapię prowadzącą do całkowitego wyleczenia. Pacjenci biorący udział w projekcie będą diagnozowani przy użyciu szybkich testów kasetkowych anty-HCV. Wyniki pilotażu zostaną opracowane i opublikowane w formie raportu, który może stanowić podstawę dla możliwości upowszechnienia przetestowanego rozwiązania w szerszej skali w kraju. Eksperci wierzą, że oprócz tego głównym efektem pilotażu będzie wprowadzenie dużego populacyjnego programu eliminacji HCV w Polsce.
Referencje:
- https://pulsmedycyny.pl/rusza-pilotazowy-projekt-planu-eliminacji-hcv-w-polsce-1212632 [dostęp: 09.04.2024]
- https://www.pap.pl/aktualnosci/startuje-pilotaz-planu-eliminacji-hcv-w-polsce [dostęp: 10.04.2024]
- https://politykazdrowotna.com/artykul/140-000-polakow-ma-hcv/123660 [dostęp: 10.04.2024]
Autorka: dr n. o zdr. Magdalena Jabłońska