Projekt niekomercyjnego badania klinicznego dużą szansą dla pacjentów z chorobą Leśniowskiego i Crohna (ChLC)
Choroba Leśniowskiego i Crohna (ChLC) jest przewlekłą chorobą zapalną zaliczaną do nieswoistych zapaleń jelit. Zmiany zapalne mogą być umiejscowione od jamy ustnej do odbytnicy, jednak najczęściej są lokalizowane w końcowym odcinku jelita krętego i w jelicie grubym, a naciek zapalny dotyczy całej grubości ściany odcinka przewodu pokarmowego. ChLC objawia się biegunkami, bólami brzucha, w stolcu pojawia się krew i śluz. Choroba może wielokrotnie nawracać przez całe życie i mocno utrudnić normalne funkcjonowanie w społeczeństwie.
W ramach konkursu pn. Niekomercyjne badania kliniczne w 2022 roku Uniwersytet Jagielloński uruchomił wieloośrodkowe, kontrolowane, randomizowane Randomizacja badanie kliniczne porównujące skuteczność auto- i allogenicznych mezenchymalnych komórek stromalnych (MSCs, komórek macierzystych o multipotencjalnej zdolności różnicowania, czyli mogących przekształcić się w wyspecjalizowane komórki ciała) w gojeniu przetok odbytu powstałych w przebiegu choroby Leśniowskiego i Crohna.
Słowniczek:
Autogeniczny |
autoprzeszczep, przeszczep własnej tkanki lub narządu, w 100% akceptowalny przez nasz układ odpornościowy. |
Allogeniczny |
przeszczep od osoby dawcy zgodnego antygenowo |
Przetoka |
powstałe w wyniku procesów patologicznych połączenie między dwoma lub kilkoma organami |
Równolegle do badania klinicznego będzie prowadzone biobankowanie materiału od polskiej populacji pacjentów z ChLC (krew wg wymogów konkursu). Ponadto, przeprowadzona zostanie charakterystyka mikrobiomu jelitowego i przetokowego oraz charakterystyka porównawcza leków podawanych uczestnikom badania (autologicznych i allogenicznych).
Celem projektu jest porównanie skuteczności leczenia przetok powstałych w przebiegu ChLC z wykorzystaniem produktów auto- i allogenicznych, a przez to uzyskanie odpowiedzi, który mechanizm działania MSC, bezpośredni (produkt autologiczny) czy pośredni (produkt allogeniczny), jest kluczowy w gojeniu przetok. Pacjenci zostaną przydzieleni do jednej z 3 grup. Najpierw poddani zostaną chirurgicznemu zapatrzeniu (naprawie) przetoki, a następnie otrzymają placebo lub allogeniczny lub autologiczny produkt komórkowy.
Populacja docelowa obejmuje pacjentów z chorobą Leśniowskiego i Crohna (ChLC) z przetoką odbytu (przetoką odbytniczo-skórną lub odbytniczo-pochwową), która utrzymuje się lub nawróciła po co najmniej 1 udokumentowanej próby leczenia. Obecnie odpowiednio dobrane leczenie pomaga osiągnąć poprawę stanu zdrowia, jednak choroba na obecną chwilę jest nieuleczalna, a objawy mogą mieć różne nasilenie i czas remisji. Rozpoczęty projekt jest dużą szansą dla pacjentów na poprawę jakości życia.
Bibliografia:
- Materiały źródłowe Agencji Badań Medycznych
- https://www.cm-uj.krakow.pl/index.php/collegium/aktualnosc/2941
- https://www.eurostemcell.org/pl/mezenchymalne-komorki-macierzyste-inne-komorki-macierzyste-szpiku-kostnego
Autor: Ewelina Szczygieł- specjalista ds. badań klinicznych