Wyniki badania “Global Burden of Disease Study 2019” – 44% zgonom z powodu raka można zapobiec!
Nowotwory stanowią drugą najczęstszą przyczynę zgonów na świecie. Są znaczącym i stale narastającym problemem zdrowotnym, społecznym i ekonomicznym. Wskaźnik umieralności z powodu nowotworów złośliwych w Polsce jest jednym z najwyższych w krajach Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) i wynosi 228 zgonów na 100 tys. mieszkańców (średnia w krajach OECD to 191 zgonów na 100 tys. mieszkańców). Z powodu swojej etiologii, charakterystyki i trudnego przebiegu są obszarem medycyny, któremu naukowcy i badacze z całego świata poświęcają najwięcej uwagi oraz pracy. Jednak jak wskazują wyniki niedawno opublikowanego badania “Global Burden of Disease Study 2019”, wiele zależy wyłącznie od nas – w publikacji wykazano, że to czynniki behawioralne są główną przyczyną globalnego obciążenia nowotworami.
W badaniu wykazano, że blisko 45% zgonów z powodu raka świecie jest spowodowanych przez możliwe do uniknięcia czynniki ryzyka, takie jak palenie tytoniu, picie alkoholu czy otyłość. Na podstawie szacunków dotyczących zarówno przypadków zachorowań, jak i zgonów z powodu raka z ponad 200 krajów, analizując 23 jego typy i 34 czynniki ryzyka, badacze Badacz stwierdzili, że można było zapobiec blisko 4,5 miliona zgonom z jego powodu w 2019 roku. Badacze obliczyli również ryzyko na podstawie lat życia utraconych z powodu choroby nowotworowej, przedstawiając różnicę między mężczyznami i kobietami. Według analiz mężczyźni stracili około cztery razy więcej lat życia przez konsumpcję tytoniu niż kobiety. Wartość ta jest trzykrotnie większa w przypadku spożycia alkoholu. Naukowcy uzasadniają to tym, że mężczyźni palą i piją częściej niż kobiety. Także w przypadku zagrożenia związanego ze środowiskiem czy wykonywanym zawodem mężczyźni byli trzykrotnie częściej narażeni niż kobiety. To z kolei wskazuje na to, że częściej niż kobiety pracują oni w miejscach, w których mają kontakt z produktami rakotwórczymi.
Nietrudno zatem dojść do konkluzji, że zmiana stylu życia może być istotniejsza niż lek. Oczywiście spora część nowotworów ma podłoże genetyczne i często w żaden sposób nie jesteśmy im w stanie zapobiec. Należy jednak pamiętać, że pierwotna profilaktyka, w przypadku tej grupy chorób jest niezwykle ważna. Rzucenie palenia, zaprzestanie spożywania alkoholu czy zdrowe odżywianie to trzy najprostsze założenia, których zlekceważenie może boleśnie wrócić.
Bibliografia:
- GBD 2019 Globalne obciążenie rakiem, które można przypisać czynnikom ryzyka, 2010–2019: systematyczna analiza dla Global Burden of Disease Study 2019. 2022. The Lancet. doi:10.1016/SD0140-6736(22)01438-6.
- Europejskie Towarzystwo Radioterapii Onkologicznej – ESTRO; Systematyczna analiza globalnych obciążeń rakiem możliwych do przypisania czynnikom ryzyka w latach 2010-2019 „Global Burden of Disease Study 2019”; https://www.estro.org/About/Newsroom/Newsletter/Read-it-before-your-patients/The-global-burden-of-cancer-attributable-to-risk-f
Autor: Ewa Kowalczyk - specjalista ds. badań klinicznych w ABM